Wat is de energietransitie en waarom werken we aan een energietransitie?

De energietransitie is de overgang naar een situatie met een energiesysteem dat structureel anders is dan het systeem zoals dat we nu kennen. In dat nieuwe energiesysteem gebruiken we andere energiebronnen voor elektriciteitsopwekking, verwarming van gebouwen, transport, industrie en landbouw. Maar wat betekent dat precies? En waarom werken we aan een energietransitie? In dit artikel vind je de antwoorden op deze vragen over de energietransitie.

Wat is de energietransitie?

De energietransitie betekent dat er een verandering plaatsvindt in ons energiesysteem waarbij we overschakelen van fossiele brandstoffen naar hernieuwbare energiebronnen. In dat systeem worden aardgas, aardolie en kolen vervangen door duurzame energiebronnen zoals windenergie, zonne-energie, waterkracht, geothermie (aardwarmte) en biomassa. We maken dan gebruik van groene energie in plaats van grijze energie afkomstig van niet-hernieuwbare bronnen.

Waarom werken we aan een energietransitie?

Sinds de industriële revolutie zijn we op grote schaal gebruik gaan maken van fossiele brandstoffen. Hierdoor is de uitstoot van broeikasgassen enorm toegenomen. Bij de verbranding van deze stoffen komt onder andere CO₂ vrij. Dat is één van de belangrijkste broeikasgassen. Ook verandering van landgebruik, ontbossing en het droogvallen van veengronden zorgen voor CO₂-uitstoot. Door al deze factoren bevat onze lucht tegenwoordig bijna 40% meer CO₂ dan aan het begin van de industriële revolutie.

Maar waarom is dat een probleem?

Broeikasgassen zorgen ervoor dat de atmosfeer de warmte van de zon vasthoudt. Er ontstaat als het ware een isolatielaag om de aarde, waardoor het lastiger voor de aarde is om haar warmte te verliezen. Het gevolg? De aarde warmte op.

Hoewel de atmosfeer van nature broeikasgassen bevat waardoor de aarde een gemiddelde temperatuur heeft van 15 graden, dragen de extra broeikasgassen die wij uitstoten bij aan een stijging van de temperatuur.

En door de opwarming van de aarde verandert ons klimaat. Dat merken we ook in Nederland. De zeespiegel stijgt, het wordt droger en we krijgen vaker te maken met hittegolven en hevige regenbuien. De extreme weersomstandigheden vormen risico’s voor onze voedselvoorziening, drinkwaterbeschikbaarheid en leefbaarheid op aarde.

Wat is het doel van de energietransitie?

Het doel van de energietransitie is om de opwarming van de aarde te beperken. Daarom zijn er internationale afspraken gemaakt om de uitstoot van broeikasgassen wereldwijd te verminderen.

In het Klimaatakkoord van Parijs hebben landen met elkaar afgesproken om de gemiddelde stijging van de temperatuur op aarde te beperken tot 1,5 – 2 graden Celsius. Dat lijkt weinig, maar een overschrijding van deze grens betekent dat het onhaalbaar wordt om de opwarming van de aarde tegen te gaan. Dat betekent vervolgens ook dat de gevolgen van de klimaatverandering onbeheersbaar zullen worden.

Om hieraan te kunnen voldoen, zijn de afspraken voor de energietransitie vastgelegd in het nationale Klimaatakkoord. Concreet is het doel van de Nederlandse overheid om in 2050 95% minder CO₂ uit te stoten dan in 1990. Als tussendoel moeten we een vermindering van minstens 55% bereiken in 2030. In het Klimaatakkoord is afgesproken welke maatregelen bedrijven en organisaties uit verschillende sectoren moeten nemen om deze klimaatdoelen te halen.

Waarom werken we met de energietransitie toe naar 2050?

De overheid wil in 2050 klimaatneutraal zijn. Dat betekent dat we door de energietransitie in 2050 geen broeikasgassen meer uitstoten die bijdragen aan klimaatverandering. Maar Nederland gebruikt nu nog veel fossiele brandstoffen.

Zo gebruikt 87% van de huishoudens in Nederland aardgas om hun woning te verwarmen. Op dit moment zijn er onvoldoende duurzame energiebronnen beschikbaar voor de verwarming van de gebouwde omgeving. Daarnaast kost het natuurlijk tijd om huizen en wijken aardgasvrij te maken. De vervanging van aardgas door duurzame energie voor verwarming is daarom een grote opgave.

Verder moeten er ontwikkelingen plaatsvinden die het mogelijk maken om energie op te slaan. Want hoe komen we aan energie als de zon niet schijnt en de wind niet waait, en we niet kunnen terugvallen op fossiele brandstoffen?

Kortom, de energietransitie omvat ingrijpende veranderingen en complexe vraagstukken die om tijd vragen. Daarom hebben we tot 2050 om ons energiegebruik te verduurzamen en klimaatneutraal te worden.

Maak de transitie met Etran

Tegelijkertijd hebben we geen tijd te verliezen als we de klimaatdoelen willen halen. Daarom ondersteunt Etran de klimaatdoelen en is het onze visie om nooit meer een tekort aan kennis en capaciteit van deskundigen in de energietransitie te hebben. Dit doen we door professionals met onze opleidingen voor te bereiden op een betekenisvolle én toekomstbestendige baan in de energietransitie. Ook helpen wij overheden en bedrijven met het versneld verduurzamen van Nederland met onze energieprofessionals.